Interpretacja indywidualna z dnia 7 maja 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.387.2025.1.KF

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 kwietnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 2 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, przekazany przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w (…), który dotyczy skutków podatkowych otrzymania kwoty dodatkowej na podstawie ugody z bankiem. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

(…) 2005 r. wraz z żoną zawarł Pan z Bankiem (…) z siedzibą w (…) umowę kredytu hipotecznego na okres 25 lat w walucie wymienialnej we franku szwajcarskim w kwocie (…) CHF, co na tamten czas stanowiło kwotę (…) zł (posiada Pan z żoną wspólność majątkową). Kwota zaciągniętego kredytu w całości została przeznaczona na zakup mieszkania.

(…) 2018 r. dokonał Pan przedterminowej spłaty kredytu.

W księgach rachunkowych banku na dzień (…) 2018 r. wysokość Pana zadłużenia z tytułu umowy wynosiła (…) CHF:

-kapitał (pozostała do spłaty kwota kredytu): (…) CHF,

-odsetki skapitalizowane: 0,00 CHF,

-odsetki zapadłe niespłacone: 0,00 CHF,

-odsetki od zadłużenia przeterminowanego: 0,00 CHF,

-odsetki zawieszone: 0,00 CHF,

-odsetki bieżące: (…) CHF,

co oznacza, że po przeliczeniu na walutę polską po średnim kursie waluty CHF wg Narodowego Banku Polskiego z (…) 2018 r. wynoszącym: (…), Pana zadłużenie na dzień (…) 2018 r. wynosiło (…) zł:

-kapitał (pozostała do spłaty kwota kredytu): (…) zł

-odsetki skapitalizowane: 0,00 zł,

-odsetki zapadłe niespłacone: 0,00 zł,

-odsetki od zadłużenia przeterminowanego: 0,00 zł,

-odsetki zawieszone: 0,00 zł,

-odsetki bieżące (…) zł,

a Pana zadłużenie z tytułu niezapłaconych kosztów i opłat związanych z umową wynosiło 0,00 zł.

Przez cały okres obsługi kredytu wpłacając na konto bankowe raty w złotówkach spłacił Pan kapitał w kwocie: (…) zł (tj. (…) CHF) oraz odsetki w kwocie (…) zł (tj. (…) CHF), a także ostatnią ratę we frankach szwajcarskich na konto techniczne walutowe w kwocie (…) CHF (tj. (…) zł) co daje łączną kwotę (…) zł.

W grudniu 2022 r., za pośrednictwem kancelarii (…), złożył Pan do Sądu (…) pozew przeciwko (…) o orzeczenie nieważności umowy. W trakcie postępowania sądowego Bank wystąpił z propozycją zawarcia ugody, która zakończyła spór dotyczący kwestionowanej umowy. Obie strony uzgodniły, iż przedmiotem ugody jest zakończenie sporu oraz uchylenie niepewności co do roszczeń wynikających z umowy, między innymi poprzez zmianę zasad rozliczenia umowy w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej wynikającej z umowy. Strony dokonały rozliczenia w oparciu o założenie zmiany waluty zadłużenia, określonej w umowie, na walutę polską. Za podstawę ustalenia wysokości zadłużenia na dzień spłaty kredytu (…) 2018 r. strony przyjęły, iż kredyt udzielony na podstawie umowy zostanie rozliczony tak, jakby od daty zawarcia umowy, tj. od dnia (…) 2005 r. stanowił kredyt złotowy.

Rozliczenie kredytu udzielonego na podstawie umowy na poczet kredytu w złotych nastąpiło w ten sposób, że wartość spłat dokonanych na podstawie umowy została zaliczona w pierwszej kolejności na poczet rat odsetkowych, a następnie – rat kapitałowych kredytu w złotych. Powstała nadwyżka pomniejszała kapitał do spłaty kredytu, od którego były naliczane kolejne odsetki, a niedobór –powiększał kapitał do spłaty, od którego naliczane były kolejne odsetki. Przed zawarciem niniejszej ugody bank przedłożył Panu zestawienie stanowiące podstawę wyliczenia nadpłaty kwoty kredytu w złotych na dzień (…) 2018 r.

W celu zakończenia wszelkich sporów dotyczących abuzywności klauzul umownych i ważności umowy, uwzględniając przyjęty przez strony w niniejszej ugodzie sposób rozliczenia umowy oraz wpłatę (…) CHF (tj. (…) zł) dokonaną przez Pana (…) 2018 r., Bank zobowiązał się do zwrotu na Pana rzecz kwoty:

-(…) zł kapitału (w tym kapitał (…) zł, odsetki 0,00 zł) na Pana rachunek,

-(…) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wypłacone na rachunek Pana pełnomocnika,

-(…) zł tytułem zwrotu części opłaty od pozwu i kwotę (…) zł tytułem zwrotu opłaty skarbowej wypłacone na Pana rachunek.

Ponadto Bank wypłacił Panu kwotę dodatkową w wysokości (…) zł. Przyjął Pan do wiadomości, że w związku z wypłatą wyżej wymienionej kwoty powstaje po Pana stronie przychód, a na Banku ciąży wypełnienie obowiązku informacyjnego (tj. sporządzenie informacji PIT-11).

Pytanie

Czy kwota dodatkowa (…) zł, stanowiąca w istocie częściowy zwrot spłaconych przez Pana rat, wynikająca z tytułu umowy dotyczącej kredytu frankowego otrzymanego na potrzeby mieszkaniowe, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, zwrot nadpłaconego kredytu nie jest przychodem, wobec czego nie podlega opodatkowaniu. Kwoty rat kredytu były uiszczane z dochodów, które były już opodatkowane, stąd zwrot należności zgodnie z ugodą zawartą z bankiem jest jedynie zwrotem nienależnie pobranych rat kredytu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ww. ustawy, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 – inne źródła.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w tym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 omawianej ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Przystępując do oceny skutków podatkowych otrzymania przez Pana opisanej we wniosku kwoty dodatkowej, na podstawie zawartej z bankiem ugody dotyczącej zaciągniętego przez Pana kredytu hipotecznego, wskazuję, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Stosownie natomiast do art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, ugoda jest zawierana w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. Poza tym, zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.

Odnosząc się do skutków podatkowych wypłaty ustalonej w ugodzie kwoty dodatkowej wyjaśniam, że jak wyżej wyjaśniono definicja przychodu podatkowego zawarta w art. 11 ust. 1 wskazuje, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że w 2005 r. wspólnie z żoną zaciągnął Pan kredyt hipoteczny w walucie wymienialnej we franku szwajcarskim, w wysokości (…) zł. W 2018 r. dokonał Pan przedterminowej spłaty kredytu. Przez cały okres kredytowania wpłacił Pan na konto bankowe związane z obsługą kredytu łączną kwotę (…) zł. W grudniu 2022 r. złożył Pan pozew o orzeczenie nieważności umowy. W trakcie postępowania sądowego Bank wystąpił z propozycją zawarcia ugody, która zakończyła spór dotyczący kwestionowanej umowy. Obie strony uzgodniły, że przedmiotem ugody jest zakończenie sporu oraz uchylenie niepewności co do roszczeń wynikających z umowy, między innymi poprzez zmianę zasad rozliczenia umowy w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej wynikającej z umowy. Strony przyjęły, że kredyt udzielony na podstawie umowy zostanie rozliczony tak, jakby od daty zawarcia umowy stanowił kredyt złotowy. W celu zakończenia wszelkich sporów dotyczących abuzywności klauzul umownych i ważności umowy, uwzględniając przyjęty przez strony w niniejszej ugodzie sposób rozliczenia umowy, Bank zobowiązał się do zwrotu na Pana rzecz m.in. kwoty (…) zł kapitału. Ponadto Bank wypłacił Panu kwotę dodatkową w wysokości (…) zł.

Zatem, skoro kwota dodatkowa, którą otrzymał Pan od banku w wyniku zawartej ugody, mieści się w kwocie wpłacanej przez Pana podczas spłaty kredytu hipotecznego, jej otrzymanie nie powoduje po Pana stronie dodatkowego przysporzenia majątkowego. Wypłata ta jest dla Pana neutralna podatkowo.

W związku z powyższym, otrzymana przez Pana na podstawie ugody kwota dodatkowa, nie stanowi dla Pana przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym jej uzyskanie nie skutkuje po Pana stronie obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.